هوش مصنوعی در صنعت بهداشت ، درمان و سلامت: ترسها و امیدهای مردم در استفاده از آن
علاقه به استفاده از “دادههای بزرگ” در صنعت درمان و سلامت برای تحقیقات هوش مصنوعی افزایش یافته است. بدین ترتیب، مهم است که بدانیم کدام استفاده از دادههای بهداشتی توسط مردم پشتیبانی میشود و کدام یک پشتیبانی نمیشوند.
پژوهشهای پیشین نشان داده است که افراد جامعه، دادههای بهداشتی را به عنوان دارایی میدانند که باید در پژوهش مورد استفاده قرار گیرد. این دادهها باید در جهت منافع عمومی، رفع نگرانی درباره حریم خصوصی، انگیزههای تجاری سودمند و محافظت مردم از دیگر خطرات به کار گرفته شوند.
با وجود این پشتیبانی کلی، ممکن است تحقیقات و استفاده از هوش مصنوعی در صنعت بهداشت، درمان و سلامت گسترش نیابد، زیرا نگرانی درباره احتمال از دست دادن شغل (به دلیل استفاده از هوش مصنوعی به جای انسان) و دیگر تاثیرات منفی وجود دارد.
یک تیم پژوهشی در اکتبر 2019 شش گروه متمرکز را در اونتاریو کانادا برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی درک اعضای جامعه در استفاده از دادههای بهداشتی برای پژوهشهای هوش مصنوعی تشکیل داد. نتایج بررسیهای آنها نشان داده است كه افراد در استفاده از دادههاي بهداشتي سه سناريو واقعي را در پژوهشهای هوشمصنوعي دنبال میکنند، ولی که باز هم داراي شروط و محدوديتهايي است.
هوش مصنوعی در صنعت بهداشت: ترس از رباتهای مخرب
هر یک از گروههایی که در این پژوهش بر روی آنها تمرکز شدهاند، درباره دیدگاهشان در مورد استفاده کلی از هوش مصنوعی با شرکتکنندگان به بحث و تبادل نظر پرداختند. مطابق با یافتههای دیگر مطالعات، افراد دارای دیدگاههای مختلف ( و بیشتر منفی) نسبت به هوش مصنوعی بودند. چندین مورد نیز دلیل گفتهها و ایدههای خود را رباتهای مخرب بیان کردند (درست همانند Terminator در فیلم جیمز کامرون 1984). برخی از شرکتکنندگان درباره اینکه چگونه هوشمصنوعی می تواند تاثیرات مثبتی داشته باشد، نظیر به کارگیری آن در خودرهای هوشمند، اظهارنظر کردند.
هوش مصنوعی در صنعت بهداشت : سناریوهای پشتیبانی
در مقابل، برخی شرکتکنندگان نسبت به هوش مصنوعی واکنش مثبت نشان دادند. یکی از سناریوها، بر این پایه استوار بود که دادههای بهداشتی و تحقیقات هوشمصنوعی میتوانند جان انسانها را نجات دهند. بیشتر شرکتکنندگان نیز از دو سناریوی دیگر که نجات جان انسانها را شامل نمیشد، حمایت و پشتیبانی میکردند.
بیشتر شرکتکنندگان، نظرهای مثبتی درباره استفاده از دادههای بهداشتی و درمانی در تحقیقات هوش مصنوعی و در صنعت بهداشت برای تولید دانش، که غیرممکنها را ممکن میسازد، داشتند. به عنوان مثال، واکنش آنها نسبت به پتاسیلهای استفاده از هوش مصنوعی در شناسایی زودهنگام انواع سرطانها و در نتیجه درمان سریع، دقیق و به موقع برای علاج آن بسیار مثبت بود. شرکتکنندگان همچنین مزایای عملی هوشمصنوعی را از جمله توانایی غربالگری مقدار زیادی از دادهها، تجزیه و تحلیل در زمان واقعی و ارائه توصیههای لازم در مورد مراقبتهای بهداشتی به بیماران ذکر کردند.
محافظت از حریم خصوصی
برخی از شرکتکنندگان نسبت به همه کاربردهای احتمالی دادههای بهداشتی و درمانی در تحقیقات هوش مصنوعی در صنعت بهداشت دیدگاه مثبت ندارند.
این دسته از افراد نگران بودند که دادههای بهداشتی ارائه شده برای یک هدف خاصی از هوش مصنوعی در این صنعت، ممکن است به فروش برسد یا برای اهداف دیگری استفاده شود و این مسئله را کاملا مغایر با ارزشهای خود بیان نمودند. شرکتکنندگان نگرانی خود مبنی بر تاثیرات منفی استفاده بیش از حد از هوشمصنوعی را نیز بیان کردند. برپایه سخنان آنها برای مثال، اگر این پژوهشها بتوانند محصولاتی تولید کنند که باعث از دست رفتن شغل انسانها، کاهش ارتباط فیزیکی بشر و کاهش مهارتهای انسانی (به دلیل اعتماد بیش از حد به رایانهها) در طول زمان شود، با وضعیت بغرنجی در آینده روبهرو خواهیم شد.
شرکتکنندگان قرار گرفته در این گروه همچنین روشهایی را برای رفع نگرانیهای خود پیشنهاد کردند. پیش از هر چیز، آنها در مورد اهمیت حفظ حریم خصوصی و شفافیت در مورد چگونگی استفاده از دادهها در تحقیقات هوش مصنوعی در صنعت بهداشت را بیان کردند. چندین نفر نیز این شرط را خاطرنشان کردند که تحقیقات هوشمصنوعی باید به جای سیستمهای تصمیم گیری خودمختار، ابزاری ایجاد کند که در حمایت از انسانها باشد نه بر علیه او.
مشارکت اعضای جامعه در تصمیمگیری درباره استفاده از هوشمصنوعی در زمینه بهداشت و سلامت
تعامل با عموم مردم به زمان و تلاش نیاز داشت. بهویژه، برای تهیه، آزمایش و پالایش سناریوهای واقعبینانه و ساده گوناگون درباره استفاده از هوشمصنوعی در حوزه درمان و سلامت که شامل نکاتی مناقشه برانگیز بود، کاری است که نیاز به توجه زیادی دارد. اما نتایج نشان داد که انجام این پژوهش سخت و طاقتفرسا، کاملا ارزش تلاشهایی که در طی آن ایجاد شد را داشت.
پژوهشهایی از این دست میتواند ورودی مهمی در سیاستگذاریها و راهنماییهای عملی برای استفاده از دادههای بهداشتی و تحقیقات به کمک هوش مصنوعی باشد. با توجه به بیانیه منتشر شده مونترال برای توسعه مسئولانه هوشمصنوعی اعتقاد بر آن است که پژوهشگران، دانشمندان و سیاستگذاران برای دستیابی و استفاده از هوش مصنوعی در صنعت بهداشت و سلامت باید در جهتی حرکت کنند که عموم افراد جامعه با آن موافق باشند و از آن حمایت و پشتیبانی کنند.