مهمان قسمت هفتم پادکست باهوش: دکتر عامر نجفیان

با هوش برنامه ای با موضوع کاربرد هوش مصنوعی در کسب و کارها است که به کمک شرکت عامر اندیش و با اجرای رسول محمدی تولید شده است. هدف این برنامه افزایش آگاهی در زمینه کاربردهای هوش مصنوعی در کسب و کارها و راه حل های موجود در این حوزه است. در طی قسمت های مختلف مصاحبه هایی با متخصصین و مدیران محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی صورت گرفته تا به شکلی کاربردی به چالش ها و راهکارهای موجود در این حوزه پرداخته شود.

تا به حال تلاش ما در برنامه باهوش این بود که علاوه بر افزایش آگاهی در حوزه‌ی هوش مصنوعی اقدام به معرفی محصولات تولید شده شرکت‌های فعال در این حوزه نیز کنیم، تا کسب و کارهایی که علاقه‌مند به استفاده از ظرفیت‌های داخلی هستند نسبت به وضعیت فعلی شرکت‌های هوش مصنوعی ایرانی اشراف بیشتری پیدا کنند. مهمان باهوش این قسمت ما دکتر عامر نجفیان بنیانگذار شرکت عامر اندیش هوشمند هستند که تا به حال در زمینه‌های مختلفی از هوش مصنوعی مثل پردازش صدا، تحلیل متن و همچنین پردازش تصاویر ویدیویی محصولات مختلف را روانه‌ی بازار کرده‌اند. با ما همراه باشید.

• درود بر همراهان همیشگی باهوش من رسول محمدی با قسمت دیگر از این پادکست در خدمت شما عزیزان هستم. سلام آقای نجفیان خیلی خیلی خوش آمدید.
• سلام خدمت شما و ممنون از دعوتتان به برنامه باهوش.
• درود بر شما. آقای دکتر لطفا کمی از روند شکل‌گیری شرکتتان بگویید. اصلا چه شد که وارد حوزه هوش مصنوعی شدید؟
• ما نزدیکه به سه سال است که شرکت عامر اندیش هوشمند را تاسیس کرده‌ایم ولی سابقه‌ی کار در زمینه‌ی هوش مصنوعی برمیگردد به ده سال قبل. همان‌طور که میدانید هوش مصنوعی سابقه پنجاه ساله دارد و ما تقریبا از ده سال قبل در حوزه‌های تولید محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی در برخی از بخش‌های مختلف کار کردیم و حس کردیم که الان زمان آن است که ما بتوانیم یک شرکت مستقل در زمینه تولید محصولات هوش مصنوعی که به صورت اختصاصی دراین حوزه کار می‌کند تاسیس کنیم. این شد که ما شرکت عامر اندیش را تاسیس کردیم.
• شما دست روی حوزه بسیار جدیدی گذاشتید. با اینکه خیلی از اهالی فن اعتقاد دارند که آینده از آن هوش مصنوعی است اما شاید برای خیلی از کارآفرینان ورود به این حوزه ریسک بزرگی داشته باشد. از ریسک‌های مالی بگیرید تا ریسک عدم پذیرش تغییرات توسط شرکت‌ها. قطعا شما هم با این چالش روبرو بودید. این چالش‌ها را چگونه مدیریت کردید؟
• ببینید به هر حال در مورد بحث ریسک جمله معروفی وجود دارد که می‌گویند برای موفقیت‌های بزرگ باید ریسک‌های بزرگ کرد. این امر در تکنولوژی خیلی بیشتر خودش را نشان میدهد و می‌بینید بعضی‌هایی که وارد تکنولوژی‌های جدید شدند رشد چند هزار برابری پیدا کردند و مثلا در طول مثلا دو سه سال رشد چند هزار برابری کردند. خوب این نشان می‌دهد که ریسک بزرگی کرده‌اند و توانستند چنین نتایجی بدست آورند. اما در زمینه هوش مصنوعی چون یک تکنولوژی جدید است به نظر من ریسک بزرگی نیست. شاید ورود به این حوزه برای اولین بار و برای اولین شرکت‌ها یک مقدار ریسک محسوب شود. از این جهت شرکت‌هایی که وارد این حوزه می‌شوند باید برنامه‌ریزی کنند و باید در ذهنشان باشد که قرار است یک کار دراز مدتی انجام بدهند. حوزه هوش مصنوعی فرق میکند با تولید یک اپلیکیشنی و یا یک محصولی که کار خاصی یا خدمت خاصی را انجام می‌دهد یا یک پلتفرم که میتواند توسط یک تیم خبره در زمان شیش ماه تا یک سال تولید شود. در زمینه هوش مصنوعی فکر نمی‌کنم به راحتی بتوان یک محصول بالغ را در عرض شش ماه تا یک سال تولید کرد. به خاطر اینکه یک تکنولوژی جدید است و شما مجبورید تحقیق و توسعه انجام بدهید و مجبورید نخبگان زیادی را جذب کنید و محصولاتی تولید کنید که به درد مشتری‌های داخل ایران و صنایع داخلی ایران بخورد. ریسکش اینجاست که ممکن است شما چند محصول را تولید کنید ولی در عمل و در بازار می‌بینید که در درازمدت مثلا یکی یا دو تا از محصولات مورد استقبال زیادی واقع نمی‌شود. خب این اتفاق بدیهی است و در تولید خیلی از محصولاتی اتفاق میفتد، به خصوص محصولات نرم‌افزاری و فناوری‌های جدید، این یک چیز طبیعی است. اگر اسم چنین چیزی را ریسک می‌گذارید بله، کسی که میخواهد در این حوزه شروع به کاری بکند، باید در ذهنش باشد که قرار است یک کار درازمدت انجام بدهد و هزینه های زیادی دارد و صبر زیادی میخواهد و حتی ممکن است چند تا از محصولاتش به موفقیتی که در ذهنش است، نرسد اما قطعا تعدادی از آن‌ها به موفقیت می رسد.

• خیلی عالی. تا حالا خود را در سمت دیگر میز تصور کرده‌اید آقای دکتر؟ یعنی اگر شما صاحب یک کسب‌و‌کار باشید که می‌خواهد ببیند که اصلا به سمت استفاده از هوش مصنوعی برود یا نه. شما اصلا سراغ استفاده از هوش مصنوعی می‌رفتید به عنوان صاحب یک بیزینس و استارتاپ و یا یک کسب و کار دیگر؟
• من فکر می‌کنم که ما همه به نحوی آن سمت میز هستیم. اگر به عنوان یک شخص، به عنوان یک کاربر نهایی معمولی خود را نگاه کنیم که همه هستند، خب الان کلی تکنولوژی مبتنی بر هوش مصنوعی وجود دارد که روزانه استفاده می‌کنیم، حالا به صورت خواسته یا ناخواسته و یا دانسته و یا ندانسته. الان تقریبا همه موبایل دارند از و از موبایل استفاده می‌کنند و خیلی از اپلیکیشن‌های مبتنی بر موبایل الان برای ارایه محصولاتشان و خدمات خود در بخش‌هایی از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. ممکن است من به عنوان کاربر اصلا متوجه نشوم که پشت این خدمات یا نرم‌افزار هوش مصنوعی است. به‌طور مثال الان اپلیکیشن‌هایی وجود دارد که شما به جای اینکه تایپ کنید با گفتارتان تایپ می‌کنید. مثلا فرض کنید در یک اپلیکیشن مسیریاب پشت فرمان هستید و خب طبیعی که نمیتوانید تایپ کنید و ممکن است مسیرتان عوض شود و یا یک مسیر جدید را بخواهید و با یک دکمه کلیک می‌کنید و او صدای شما را ضبط می‌کند مثلا شما میگویید میدان فردوسی و آن اپلیکیشن تایپ می‌کند. شاید کسانی که در حوزه تکنولوژی نیستند و اصلا در کار آی‌تی نیستند متوجه نباشند که پشت این از هوش مصنوعی استفاده می‌شود. تازه از جدیدترین و پیشرفته ترین الگوریتم‌های هوش مصنوعی که در اصل نتیجه تحقیقات چند سال اخیر هست استفاده میشود و با این قدرت و سرعت دارد جوابگویی انجام می‌دهد. ولی در مورد بحث شرکت‌ها اینکه آیا مدیران شرکت ها دوست دارند از تکنولوژی هوش مصنوعی استفاده کنند یا نه. حتما خوب جواب من لزوما جواب صحیحی نیست چون من خودم را نمی توانم جای آن‌ها بگذارم، چون کار من در اصل تولید محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی است و خوب ارق خاصی به این حوزه دارم قطعا من جوابم مثبت است.
• شاید بهتر باشد سوالم را جور دیگری مطرح کنم. شما در صحبت هایتان گفتید که کاربر بدون این که متوجه شود از مزیت های هوش مصنوعی استفاده می‌کند. آیا به روزی رسیدیم که من به عنوان یک کاربر که دارای توقعاتی هستم به دلیل رشد و توسعه تکنولوژی، از یک صاحب کسب‌وکار که الان اپلیکیشن دارد و سرویس و خدماتی را به من میدهد، تقاضای آن را کنم و انتظارات من به آن نقطه رسیده که صاحب کسب مجبور به استفاده از سرویس هوش مصنوعی شود؟
• بله الان در دنیا این رقابت خیلی اتفاق می‌افتد. حالا من مثال‌های خیلی عامیانه می‌زنم که همه با آن در ارتباطیم و شاید بهتر جا بیفتد. مثلا در موبایل اگر یادتان باشد تا یکی دو سال پیش تمام موبایل ها برای ورود، حالا قبلا پسورد و پترن بود، بعد تبدیل شد به اثرانگشت ولی به صورت خیلی گسترده اپل از یکی دو سال پیش faceID را ارائه داد. یعنی به جای این که شما با اثر انگشت وارد موبایل شوید از چهره تان استفاده می‌کنید. همینطور که میدانید چهره و شناسایی چهره یکی از حوزه‌های بسیار بسیار پیشرفته در زمینه هوش مصنوعی است و همینطور که میدانید اینجا خطا خیلی پذیرفتنی نیست. یعنی اگر یک موبایل قرار باشد با چهره فرد دیگری باز شود خب عملا آن دیگر پسورد حساب نمی‌شود. اپل به صورت گسترده فکر می‌کنم اولین بار در آیفون ایکس بود که از این فناوری استفاده کرد و یک سنسور گذاشت که به صورت 3D و به‌صورت ماوراء بنفش چهره را اسکن می کرد و از آن به بعد دیگه عملا کار هوش مصنوعی است که تشخیص بدهد که آن چهره، چهره شما است یا نه. دقت بکنید که این فناوری قرار است هم روز کار کند و هم شب، هم زمانی که شما کلاه سرتان است و هم عینک به چشمتان است و هم ممکن است که ریش بگذارید و یا ریشتان را بزنید و خیلی چیزهای دیگر. خب می‌بینید که این فناوری انقدر قوی کار می‌کند که اگر چهره شما این تغییرات را داشته باشد تشخیص می‌دهد و اگر چهره دیگری باشد قطعا تشخیص نمیدهد و آن را رد می کند.

• ما یک برنامه دیگری با آقای مظفری این جا داشتیم که می‌گفت ضریب خطای فناوری تشخیص چهره که شما فرمودید تقریبا یک به یک میلیون است. یعنی احتمالا از هر یک میلیون چهره‌ای که شناسایی می‌کند یکبار با خطا مواجه می‌شود. آیا این واقعیت دارد؟
• بله دقیقا دلیلش هم همین است که اپل در اصل به جای اثر انگشت از فناوری تشخیص چهره استفاده کرد. دلیل آن خیلی ساده است و آن است که تعداد نقاط یا feature هایی که استخراج می‌کند از صورت بسیار بسیار بیشتر است از تعداد feature هایی که از روی اثر انگشت استخراج می‌کند.برگردیم به همان بحث قبلی تا من آن را تمام کنم. زمانی که اپل این تکنولوژی را ارایه داد، بقیه تولیدکنندگان موبایل مجبور شدند که این تکنولوژی را در جدید‌ترین محصولاتشون استفاده کنند.
• وگرنه جا می‌ماندند.
• لذا می‌بینید که اصلا گاهی استفاده از یک تکنولوژی مثل هوش مصنوعی یک مزیت رقابتی می شود. می دانید که روزهای اولی که یک تکنولوژی به بازار می آید برای افراد خیلی جدید است و داشتنش یک چیز فانتزی یا ارزش افزوده یا یک مزیت رقابتی است. به مرور زمان است که نبود آن باعث حذف بسیاری از کسب و کارها می شود. یعنی اگر فرض کنید خیلی وقت پیش مثلا ماشین‌ها همه دنده‌ای بودند. زمانی که ماشین های دارای دنده اتوماتیک به بازار آمدند همه گفتند چقدر خوب است و به ارزش افزوده تبدیل شد. ولی الان اگر ماشین های رده‌ بالا این ویژگی را نداشته باشند می گویند چرا همچین چیزی را ندارد نه این که چیزی را اضافه دارد. الان عملا از هوش مصنوعی و در اصل ویژگی‌های هوش مصنوعی سازمان‌های بزرگ و تولید کننده ها و شرکت های بزرگ به عنوان یک مزیت رقابتی استفاده می‌کنند.
• خیلی ممنون از توضیحاتتان. آقای دکتر شما این همه از مزیت های هوش مصنوعی فرمودید و قطعا برای یک کسب و کار می تواند امتیاز ویژه باشد که از این سرویس ها استفاده کند. حالا در وهله اول خودش را به عنوان یک شرکت متمایز نشان دهد و در وهله بعدی اینکه از بازار جا نماند. اما من شاید بعضی وقت ها اگر بخواهم خودم را جای مدیر استارت‌آپ که تازه دارد وارد بازار میشود بگذارم، احساس می‌کنم که اگر بخواهم با نیروی انسانی کاربرانم را پشتیبانی کنم تاثیر بهتری روی مخاطبان بگذارم تا اینکه از یک سرویس هوش مصنوعی استفاده کنم. من میدونم که شما دارید روی پردازش متن کار می‌کنید و چت بات روانه بازار کرده‌اید یا محصول اپراتور هوشمند به نام هوشتل دارید. برای من این مسئله کمی ریسک دارد. شما چطوری میتونید من را قانع کنید که بیایم به سمت استفاده از این سرویس؟
• ببینید بگذارید اول من یک توضیح اولیه راجع به کاربرد هوش مصنوعی بدهم. اولا قرار نیست هوش مصنوعی جایگزین انسان بشود. کلا تکنولوژی آمده است که انسان را کمک کند ازجمله هوش مصنوعی. هوش مصنوعی هم خیلی قوی و هم فراتر از انسان میتواند کار کند و هم یک جاهایی کارهای ابتدایی که برای یک انسان بسیار آسان است، برای هوش مصنوعی فوق‌العاده سخت است. اگر بخواهم مثال بزنم در استنتاج و درتصمیم‌گیری‌هایی که نیاز به جمع‌آوری دیتای زیادی دارد و کنار هم قرار دادن این هاو  نتیجه گیری از این ها هوش مصنوعی از انسان عقب است. برای اینکار هوش مصنوعی نیاز به خرد دارد، نیاز به دانش عمیق راجع به یک حوزه خاص دارد که فقط مغز انسان میتواند این کار را انجام دهد. خب هنوز هوش مصنوعی در این مسائل خیلی عقب است. ولی در یک جاهایی اتفاقا از انسان خیلی جلو می باشد. آن هم نه به خاطر این که باهوش‌تر از انسان است بلکه به خاطر این که حافظه‌ی بیشتر دارد، بخاطر ابنکه سرعت بیشتری دارد. مثلا یک مثال بزنم، در تشخیص چهره؛ قطعا تشخیص چهره توسط انسان بسیار بسیار دقت بالاتری ازماشین دارد، گرچه الان هوش مصنوعی انقدر خوب پیشرفت کرده که در حد انسان هم رسیده است. ولی تصور کنید من به شما عکس صد نفر مختلف که نمی‌شناسید را نشان بدهم و بگویم شما نیم ساعت وقت دارید همه این چهره‌ها را حفظ کنید. بعد از ده دقیقه بیایم و  ده تا عکس را به شما نشان بدهم و بگویم این ها جزء آن 100 نفر بوده یا نه؟ اگر به جای صد تا عکس من پنج تا به شما نشان میدادم ممکن بود که شما بتوانید تشخیص بدهید. اما اگر تعداد عکس ها برود بر روی عدد دو رقمی یا سه رقمی حتی چند صد هزار تایی، قطعا حافظه انسان نمیتواند تمامی چهره هایی که ما در دیتابیس مد نظرمان است را پیدا و شناسایی کند. شاید یک چهره با یک چهره را بتواند شناسایی کند و بگوید که اینها درست است که خیلی شبیه هم هستند اما یکی نیستند و مثلا برادرند. شاید هوش مصنوعی در اینجا کمی از هوش انسان عقب باشد. ولی جایی که بحث حافظ پیش میاید، چون حافظه را با اضافه کردن سیستم‌های جدید می‌توانیم ارتقاء بدهیم، یا بحث سرعت. یک لحظه شما ممکن است چهره یک نفر را ببینید و مثلا فرض کنید پنج سال است که او را ندیده‌اید، اگر در ذهنتان باشد یک لحظه مکث میکنید بعدا میگویید که او را فلان جا دیده‌ام. معنیش چیست؟ یعنی شما دارید مراجعه می‌کنید به حافظه‌ای که تقریبا پنج سال پیش داشتید و در آن جست و جو می‌کنید. حالا اگر برگردید به ده سال، بیست سال پیش قطعا خیلی ها را یادتان نمیاید که قبلا دیدید یا اینکه کجا دیدید. چون حافظه مغز انسان محدود است ولی حافظه‌ی یا سرعت کامپیوتر تقریبا نامحدود است. نه اینکه انتها ندارد ولی قابلیت افزایش دارد. در این جاها هوش مصنوعی به شدت میتواند توانمندتر از انسان عمل بکند.

• روی پردازش تصویر این صحبت را قبول دارم اما منظور من قسمت پشتیبانی است. آنجا واقعا هوش مصنوعی مزیتی نسبت به من به عنوان انسان دارد؟
• ببینید اولا که ما اول راه هستیم و اینجایی است که وارد حوزه‌ی قدرت مغز انسان شده‌ایم که مغز انسان میتواند تحلیل کند، آنالیز کند،استنتاج کند، خب این هنوز به مرحله ای نرسیده است که جایگزین کامل انسان شود. اما خوب خیلی از کارهای تکراری را  راحت میتواند انجام بدهد. مثلا فرض کنید شما یک مرکز تماس دارید و دویست نفر آدم آنجا کار می‌کنند و مشتری مدام به آن‌ها زنگ میزنند. ما تحقیق کردیم و دیدیم شصت تا هفتاد درصد سوالات مرتب تکرار می شوند و مثلا شما اگر هفتاد  تا صد سوال را یادداشت کنید و آمار بگیرید می‌بینید که  تقریبا هفتاد تا هشتاد درصد کل سوالاتی که کاربران می‌پرسند را شامل میشود. اگر ما بتوانیم یک سیستم بنویسیم که این صد سوال را به نحو احسن جواب بدهد، خب از عامل انسانی جایی استفاده می‌شود که دیگر هوش مصنوعی نمیتواند جواب بدهد. دوما اینکه میتوانیم به کمک هوش مصنوعی کار را خیلی مقیاس بندی کنیم. برای مثال زمانی که شب می‌شود برای برخی از این مراکز تماس کسب و کارها که بلیط میفروشند یا هتل ررو می‌کنند و در زمینه گردشگری کار می‌کنند، خوب یک ظرفیت را برای خودشان دیده‌اند که برای کل سال آن را در نظر گرفته‌اند و مثلا دویست نفر اپراتور دارند کار می‌کنند. در شب عید حجم کار انقدر زیاد می‌شود که دویست نفر نیروی پشتیبانی بسیار کم است و در سمت دیگر آن شرکت نمیتواند برای مدت محدودی مثلا دو هفته فضای مرکز تماسش را بیشتر کند و یا دستگاه هایش را بیشتر کند. او دوست دارد که سرویس بدهد اما عامل انسانی را نمی‌شود مقیاس بندی کرد و کپی کرد. نیروی انسانی نیاز به آموزش دارد ولی اینجا سیستم‌های هوش مصنوعی کمک می‌کند، قرار نیست جایگزین شوند بلکه کمک میکند که فشار آن نیروی انسانی کاهش پیدا بکند و حالا ما به چیزهای جالبی برخوردیم که بعد از مدتی انقدر این اپراتور های مرکز تماس به سوالات تکراری پاسخ میدهند که مشکلات روحی روانی پیدا می‌کنند. هم در اصل تحقیقات خارجی این را نشان می‌دهند و هم در پیرامون خودمان با چند نفر که صحبت کردیم که خیلی برایشان این قضیه مهم بود و مرتب نیروهای انسانی خود را پایش می‌کردند افراد را برای اینکه به آن مرحله نرسند و زودتر جلوی این مسئله را بگیرند. دلیلش آن است که شما به عنوان یک انسان نشستید و هر روز به صد نفر پاسخ می‌دید که هشتاد درصد این سوالات تکراری است. خوب شما حس می‌کنید که دارید یک کار ماشینی انجام می‌دهید و احتمالا دچار مشکلات روحی روانی می‌شوید. این چیزی است که عامل انسانی را اذیت میکند. خوب ما این جایی که عامل انسانی را اذیت می‌کند و در حقیقت کار بسیار راحتی است چون قرار نیست هوش مصنوعی استنتاج کند و قرار نیست با طرف مقابل چالش داشته باشد و قرار نیست کار خیلی پیچیده ای را انجام دهد. کسی که زنگ زده است و سوال خاصی دارد یا یک سوال خیلی کوچکی دارد را هوش مصنوعی میتواند بفهمد و جواب بدهد و نیازی نیست که او را منتقل بکند به انسان. حالا ما یک حرف جالب را به مشتریان خود میگوییم، ما میگوییم سیستم هوش مصنوعی ما میفهمد که فهمیده یا نفهمیده است! این خیلی جالب است و واقعا یک عنصر کلیدی برای پیشبرد کارها است. چون همان‌طور که می‌دانیم هیچ ماشینی و هیچ هوش مصنوعی نمیتواند به صورت صد درصد دقت داشته باشد و قطعا دقتش از انسان نیز کمتر است.
• در این موارد هوش مصنوعی چکار میکند زمانی که می فهمد که نمی تواند جواب بدهد؟
• موقعی که بتواند جواب بدهد یا بفهمد که می تواند جوابش را با دقت بالایی بدهد، خب جوابش را به کاربر میدهد. در غیر این صورت آن شخص را پشت خط نگه می دارد و وصل می‌کند به یک عامل انسانی و عامل انسانی آن صحبت را ادامه می دهد و در بهترین حالت کاربر شاید متوجه نشود که نفر اول ربات بوده و فکر می‌کند که کارشناس رده پایین‌تر بوده و وصل کرده است به یک کارشناس رده بالا‌تر.
• خیلی ممنون. بر فرض من قانع شدم و امروز متوجه شدم که هوش مصنوعی می تواند خیلی جاها کمک‌کننده کسب و کارم و کاهش دهنده هزینه‌هایم باشد. خب بهتر نیست خودم بروم به سمت تولید یک موتور تبدیل گفتار به متن یا یک چت بات دستیار صوتی یا همان هوشتل که شما دارید؟
• سوال خوبی است. خیلی بستگی دارد به شرکتی که دارد تصمیم‌گیری می‌کند. عموما در دنیا شرکتهای خیلی بزرگ که نیاز خیلی زیادی در آن حوزه دارند ممکن است خودشان آن را تولید کنند، حالا به دلایل مختلف؛ نمی خواهند در بحث انحصاری وابسته به شرکتی باشند یا این که به قول معروف موارد تجاری آنها لو نرود. این راجع به شرکت های خیلی خیلی بزرگ صادق است. به خاطر اینکه تولید چنین محصولاتی احتیاج به زمان و هزینه‌های زیاد و تکنولوژی خیلی پیشرفته ای دارد و شما مدام باید روی آن‌ها کار کنید. خیلی طبیعی است و خب همه‌ ما در کسب و کارمان یک چیزهایی را تولید می‌کنیم یک چیزهایی را می‌خریم. اگر تولید چیزی برای ما بصرفه است، خوب آن را تولید می‌کنیم. مثلا شما یک برنامه حسابداری میخواهید، تا زمانی که شرکت کوچک است و با یک اکسل کارتان راه می‌افتد خوب برنامه حسابداری نمیخری. حتی اگر قدری برنامه نویسی بلد باشی دو تا فرم درست میکنی و کار خیلی کوچکی انجام می‌دهی و خودت کارت را راه می‌اندازی. از یک حد که بیشتر شد برای شما نمی صرفد که برنامه حسابداری تولید کنید. به خاطر اینکه برنامه حسابداری خودش پیچیدگی دارد و  هزینه تمام شده اش به شدت برای شما بالا است. این مثال یک برنامه حسابداری است که نسبتا ساده است و امکانات خیلی پیشرفته و پیچیده ای ندارد. ولی در زمینه هوش مصنوعی شما باید کاملا به‌روز باشید. شما یک سال، شش ماه اگر از مطالعات جدید دنیا و اتفاقاتی که در دنیا دارد انجام می‌شود و از پیشرفتهایی که دارند عقب بمانید عملا از تکنولوژی عقب مانده اید. یعنی خیلی سریع تکنولوژی از شما عبور میکند. لذا باید یک تیم بسیار چابکی داشته باشید که همیشه در حال تحقیق است، همیشه در حال تولید و tune کردن نرم‌افزارتان است و از همه مهمتر یک تیم خیلی بزرگتر که هزینه بسیار زیادی دارد برای تولید دیتا داشته باشید. همانطور که میدانید ما در محصولاتمان  یادگیری عمیق استفاده می‌کنیم که خب چند سال است در دنیا و در شرکت‌های بزرگ دنیا مثل اپل، مایکروسافت و آمازون خیلی استفاده می شود. حتی کشورهای بزرگ مثل چین دارند از این تکنولوژی‌ها به شدت استفاده می‌کنند و خب این ها نیاز دارد که دیتای خیلی خیلی زیادی تولید شود. در کل بهتر است اینگونه بگویم که تولید محصولات هوش مصنوعی به شدت تخصصی است. یعنی تخصص آن خیلی بالا‌تر از تولید یک نرم‌افزار معمولی هست. خب اگر بخواهید آن را تولید کنید باید همه هزینه هایش را پرداخت کنید. علاوه بر آن هزینه نگهداری و به روز رسانی و توسعه میخواهد. می بینید که به صرفه نیست اگر  این کار را انجام بدهید. منطقا شما اگر در هر حوزه هستید تمام این انرژی را روی هسته کسب و کارتان می‌گذارید و بر روی جایی که شما میتوانیددر کارتان مزیت رقابتی ایجاد کنید. بقیه نیازمندی که دارید را هم هزینه کنید و بخرید. در کل هزینه تمام شده اش پایین است. خوب موضوعی هم که هست، حالا که هوش مصنوعی شاید نه ولی در خیلی حوزه‌هایی مثل MIS، تقریبا خیلی از سازمان شروع کرده بودند برای خودشان ERP نوشتن و بعد در انتها دیدند که اگر این را از روز اول از یک شرکت می‌خریدند و قرارداد سفت و سخت هم با آن می بستند، از پشتیبانی و توسعه به شدت هزینه تمام شده کمتری داشتند و کیفیت کارشان را هم می‌برد بالا. چون شما نمیتوانی خیلی به تیم نرم‌افزارت فشار بیاوری اما زمانی که شما قرارداد با یک شرکت نرم‌افزاری دارید طبیعی است که طبق تعهداتشان شما از آن‌ها درخواست خدمات می‌کنید.
• مسلما به عنوان صاحب یک کسب و کار یکی از مهمترین دغدغه های من نحوه ی کاهش هزینه هایم است. یعنی شما می فرمایید هزینه استفاده از سرویس های هوش مصنوعی برای شرکت من کمتر از تولید این سرویس ها است؟ حتی در بلندمدت؟ فرضا من سرمایه گذاری کردم در بلند مدت هم به نفعم نیست؟
• قطعا نیست. به خاطر اینکه من در قسمت قبل در توضیحات هم گفتم که هزینه‌های تولید یک بحث است و هزینه نگهداری و توسعه بحث دیگری است. یک زمانی شما یک تیم تولید دارید یا در این زمینه میخواهید محصول ارائه بدهید، خوب این بحث دیگری است و می شوید یک شرکت شبیه ما. چون ما به صورت تخصصی روی این زمینه داریم کار می‌کنیم طبیعی است که تمام انرژی خود را روی این قضیه میگذاریم. ببینید یک چیزهایی بعضی وقت ها خیلی سخت انجام میشود. مثلا فرض کنید الان نیروهای متخصص برای تولید سامانه‌های هوش مصنوعی در ایران کم هستند. نه اینکه از نظر علمی کم باشد اتفاق ما در تولید علم در دنیا جزو رده‌های بالا هستیم. ولی موقعی که صحبت تولید محصول میشود باید شما این علم را عجین کنید با عمل. متاسفانه افرادی که فارغ التحصیل می‌شوند صرفا کار آکادمیک بلدند انجام دهند. گرچه کار آکادمیک خیلی کار پایه ای تولید محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی است، ولی به هر حال در نهایت شما بتوانید یک برنامه بنویسید یا یک اپلیکیشن تولید بکنید که بتواند در سایت مشتری سرویس ارائه بدهد و کار بکند. این نیاز دارد که شما به شدت در این زمینه متخصص های خوبی استخدام کنید. متخصص‌های خوب در زمینه هوش مصمنوعی که تجربه عملی خوبی دارند، کم هستند. اگر قرار باشد هر شرکتی بیاید برای خود چنین تیمی تشکیل بدهد، اصلا فضای ایران و نیروی انسانی ایران جوابگوی آن نیست. این از نظر set up این قضیه. از نظر هزینه هم خوب طبیعی است که هزینه های تولید نرم‌افزار از خریدش خیلی کمتر خواهد بود.

• حالا که هم به این نقطه رسیدم که باید از هوش مصنوعی استفاده کنم و همین که بهتر است خود به سمت تولیدش نروم و حالا از خدمات شرکت‌های فعال در این حوزه استفاده کنم، چرا واقعا من باید به محصولات شما و یک محصول مشابه خارجی، شمار را انتخاب کنم؟
• خدمت شما عرض شود که گاها محصولی که شما می خواهید اصلا نمونه خارجی ندارد. مثلا فرض کنید که در زمینه تشخیص صدا همانطور که میدانید فقط گوگل هست در دنیا که از زبان فارسی پشتیبانی میکند. خب گوگل محصول ندارد و فقط سرویس میدهد و شما به صورت مستقیم باید api خریداری کنید. می دانید که ما به صورت قانونا دولتی تحریم هستیم توسط شرکت‌های تولید کننده امریکایی و اگر شما می خواهید یک سرویس را بگیرید باید از یک اسم خارجی یا یک فرد خارجی این سرویس را خریداری بکنید و اینکه استفاده از آن قابل اتکا نیست و ممکن است یک روز بسته بشود بخاطر اینکه آن شرکت به شما تضمین نداده که همیشه برایتان کار بکند یا بخاطر اینکه شما تحریم هستید. یک موضوع دیگر بحث‌های پشتیبانی هست که خب ما چون در داخل محصول تولید می‌کنیم پشتیبان خیلی بهتر می‌توانیم به شرکت‌ها بدهیم. یک زمانی هست که نیاز جوری است که اصلا شرکت نمی توانند از شرکت های خارجی بخرند. مثلا راجع به همین تبدیل گفتار به متن شرکت گوگل صرفا سرویس ارایه می‌دهد. یعنی شما اگر یک فایل صوتی، یک فیلمی یا … دارید، فرض کنید یک دیتا آرشیو شده صوتی دارید که بخواهید آن را تبدیل متن کنید باید کل  فایل را آپلود کنید روی دیتا سنتر گوگل آن سمت پردازش شود و سپس شما آن را بگیرید. ممکن است از نظر امنیت، حریم خصوصی یا در اصل آن داده‌هایی که قرار است این اتفاق رویش بیوفتد، آن سازمان دوست نداشته باشد این اطلاعات از سازمانش خارج شود. لذا در این حالت شما از گوگل هم نمیتوانید سرویس بگیرید. ما چون به صورت بومی محصول را تولید کردیم، مثل گوگل سرویس ارائه می دهیم ولی روی دیتا سنترهایی که داخل ایران است. خب طبیعتا هم سرعت ارتباط آن بالاتر است و هم داخلی است و امنیتش بالاتر است یا اینکه شرکت‌هایی که نیاز دارند که محصول درون شرکت خودشان باشد، ما کل این محصول را به صورت یک بسته نرم‌افزاری روی سرورهای آنها نصب می‌کنیم آنها میتوانند به صورت داخلی از این سرویس ها استفاده کنند.

• این قابلیت تنها برای محصول تبدیل گفتار به متن شما هست؟
• خیر تمام محصولات ما این خاصیت را دارد. یعنی هم به صورت سرویس امکان ارایه داریم هم به‌صورت پکیج نرم افزاری.
• خیلی عالی. از شما خیلی ممنونم اقای دکتر نجفیان که مهمان باهوش این قسمت ما بودید. فکر می‌کنم که برنامه خیلی چالشی و مفیدی بود. امیدوارم که شنوندگان ما هم این برنامه را دوست داشته باشند. موضوعی بود که دوست داشتید راجه به آن صحبت کنید اما من از شما نپرسیدم؟
• خدمت شما عرض شود که بحث هوش مصنوعی در ایران و در دنیا با سبک جدید، خیلی جدید هست. یعنی که با توجه به الگوهایی که الان دارد توسعه پیدا میکند خیلی کارهای زیادی در تمام صنایع می شود انجام داد. در دنیا اگر نگاه بکنید استارتاپ های زیادی و شرکت‌های بزرگ و کوچکی دارند در زمینه های مختلف سرویس و خدمات و محصولات هوش مصنوعی ارائه می دهند. در ایران خب طبیعی است که ما چند سالی  از دنیا عقبیم و در ایران هم شروع شده و خیلی از شرکت‌ها در حال تولید محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. ما به عنوان یکی از شرکت هایی که در این زمینه به صورت تخصصی داریم کار می‌کنیم، اگر یک سازمانی، مشتری یا یک شرکتی در یک زمینه‌ی خاص مشاوره بخواهد، ما حاضریم این مشاوره را رایگان انجام دهیم. یعنی میخواهند ببینند آیا اصلا هوش مصنوعی این نیاز من را جواب می‌دهد یا خیر. یا ما میدانیم به شما همان لحظه جواب می دهیم و یا تحقیق میکنیم و به آن ها پاسخ می دهیم. یعنی او یک مسیری را نرود و  بعد از دو سال بفهمد که هوش مصنوعی در این زمینه جواب نمیدهد. یا ممکن است خیلی خوب جواب بدهد و یک محصول آماده داخلی یا خارجی برای آن وجود دارد.
• دارید همچین قسمتی در شرکتتان که بیاید و نیاز مشتری را بسنجد و بگوید که هوش مصنوعی بدردش میخورد یا نه؟
• بله ما الان این کار را می کنیم و خیلی هم صادقانه این کار را انجام می دهیم. خیلی از شرکت ها به ما می گویند که ما می خواهیم هوش مصنوعی فلان کار را برای ما انجام دهد و ما به آن ها می گوییم که هوش مصنوعی هنوز به حدی نرسیده که بتواند چنین کارهایی انجام دهد یا اینکه برعکس محصول یا خدماتی وجود داشته باشد که بتواند کار آن ها را انجام دهد ما راهنماییشان می کنیم و می گوییم فلان محصول اگر مقداری انتظارتان را پایین تر بیاورید ممکن است محصولاتی وجود داشته باشد که بتواند کارتان را انجام دهد. موضوع دیگری که می خواستم بگویم آن است که چون هوش مصنوعی در ایران حوزه ای نو پا هست، می دانم که افراد زیادی دارند در قالب استارتاپ یا فردی یا گروهی در این زمینه کار می کنند، هر کدام از این افراد اگر خواستند در زمینه هوش مصنوعی کار کنند و یا خودشان را توسعه بدهند و هر کمکی بخواهند ما می توانیم برای آن ها انجام دهیم. این کمک می تواند بحث مشاوره باشد، اینکه محصولشان اگر تولید شود بازار داخلی دارد و… بلاخره ما تجربیات خوبی در این زمینه داریم. هم در سه یا چهار سالی که این شرکت را تاسیس کرده ایم و هم قبلا که نزدیک 20 سال است که در بازار تولید نرم افزار ایران داریم فعالیت می کنیم و آشنا هستیم و بازار و نیازهای بازار بومی و داخل کشور. حتی اگر می خواستند حمایت شوند و کمکی به آنها انجام شود ما حاضریم به این دوستان کمک کنیم و حتی حاضریم با آن ها مشارکت کنیم و اگر ایده خوب و یا یک نمونه اولیه از یک محصول دارند یا یک تیم مستعدی هستند که می توانند در یک زمینه خاصی کار کنند یا حتی بیشتر از آن یک تیم مستعدند که چیزی تولید نکردند و دنبال کار در زمینه هوش مصنوعی هستند ما انقدر در شرکت موضوع داریم و دوست داریم که این تیم های فعال حالا به صورت استارتاپ یا مشارکتی یا هر نوع بیزینس دیگری بر روی آن کار کنند، ما حاضریم به آن ها کمک کنیم و با آن ها همکاری کنیم.
• تشکر مجدد از شما آقای نجفیان و درود بر شما و همه کسانی که باهوش شنیدند.