دستیار مجازی که به آن دستیار هوشمند یا دستیار دیجیتالی نیز گفته میشود، یک نرم افزار با قابلیت درک و فهم گفتار طبیعی است که میتواند دستورهای صوتی را دریافت نماید و یک سری وظایف را برای کاربر انجام دهد. این وظایف، سابقا توسط یک دستیار شخصی و یا منشی انجام میگرفتند. برای مثال دیکته کردن یک متن، خواندن پیامک یا ایمیلها، جستجوی شماره تلفن، برنامه ریزی، برقراری تماس یا یادآوری یک قرار ملاقات مهم به کاربر.
انواع دستیارهای هوشمند مجازی
عبارت دستیار هوشمند بر روی مفهوم دستیار مجازی یا دستیار مجازی شخصی متمرکز است. البته برخی اوقات عبارت دستیار مجازی برای توصیف منشیها و یا دستیارهای شخصی دورکاری نیز گفته میشود که یک عامل انسانی است که برای رئیس به صورت دورکار، کارهای برنامه ریزی و … را انجام میدهد. یک نوع دیگری از دستیارهای مجازی نیز وجود دارد که به نوعی در تضاد با این مفهوم هستند. این نوع دستیارهای مجازی مشاوران هوشمندی هستند که با کمک هوش مصنوعی به مصرف کنندگان مشاوره میدهند. این مشاوران هوشمند حول یک موضوع بخصوص و با محوریت آن به مصرف کنندگان مشاوره میدهد. همانند چت باتهای هوشمندی که بر روی وبسایتهای فروشگاهی از آنها استفاده میشوند. به طور کلی این نوع دستیارها موضوع محور هستند و دستیارهای مجازی همچون سیری وظیفه محور.
دستیار مجازی هوشمند چگونه کار می کند؟
یک دستیار مجازی (دستیار صوتی) نرم افزاری است که فرمان صوتی را از طرف کاربر دریافت کرده و به کمک هوش مصنوعی و فناوری تشخیص صدا و گفتار به درخواست کاربر واکنش نشان داده و آن را اجرا میکند. در بیشتر دستیارهای صوتی باید نام دستیار صوتی را (Hey Siri، OK Google، Alexa) را صدا بزنید تا دستیار صوتی فعال شود.
ابزار و فناوری دستیارهای هوشمند
دستیارهای مجازی معمولا نرم افزارهای مبتنی بر فضای ابری هستند که نیاز به اتصال اینرتنت دارند. برای مثال هر سه دستیار هوشمند معروف سیری، آمازون و دستیار گوگل که بر روی دستگاههای مختلفی در دسترس هستند، کاربر برای استفاده از هر کدام از این دستیارهای مجازی نیاز به اتصال اینترنت دارند.
در سالهای اخیر دستگاههایی تولید شدهاند که به طور اختصاصی به این نرم افزارهای دستیار مجازی اختصاص داده شدهاند. دستگاههای معروف این چنینی که در حال حاضر در بازار موجود هستند به شرکتهای بزرگی مانند آمازون، گوگل و مایکروسافت تعلق دارند. برای استفاده و فعال کردن هر کدام از این دستیارها کاربران میتوانند اسم آنها را صدا کنند و در ادامه کاری را که قرار است دستیار هوشمند برای آنها انجام دهد را به صورت یک دستور صوتی اعلام میکنند.
فناوریهایی که به این دستیارهای هوشمند قدرت میدهند بر پایه حجم وسیعی از داده هستند. که این دادهها به کمک پلتفرمهای هوش مصنوعی این دستیارها میآید. در این دستیارهای هوشمند از تکنولوژِهای مبتنی بر هوش مصنوعی دیگری همانند یادگیری ماشین، پردازش گفتار طبیعی و شناسایی گفتار استفاده میشود. زمانی که کاربر با این دستیارها به تعامل میپردازد، هوش مصنوعی از الگوریتمهایی پیچیده استفاده میکند تا از دادهها یاد بگیرد و بتواند در آینده در تشخیص نیاز کاربر بهتر عمل کند.
کاربرد دستیارهای هوشمند
هر دستیار صوتی چه کاری انجام می دهد؟ بستگی دارد که در مورد کدام دستیار صوتی صحبت کنیم. هر کدام از آن ها کارهای مختص به خود انجام می دهند. البته بسته به این اینکه این دستیار صوت به چه ابزاری می تواند متصل شود هم وظایفی که انجام می دهد فرق می کند.
گزارش وضعیت آب و هوا، ترافیک، روشن کردن و خاموش کردن لامپ، اجرای یک موسیقی یا فایل صوتی، پخش کردن ویدئو، جستجو در اینترنت و برگرداندن نتایج، ارسال ایمیل یا پیامک و اجرای برنامه های موجود در گوشی های هوشمد از جمله کارهایی هستند که یک دستیار دیجیتال می تواند از انجام آن برآید.
در حال حاضر دستیارهای هوشمند معمولا کارهای سادهای را برای کاربرانشان انجام میدهند، برای مثال اضافه کردن لیست وظایف به تقویم، جستوجوی اینترنت در مورد یک موضوع خاص، کنترل دستگاههای مختلف یک خانهی هوشمند مانند لامپها و دوربینها و وسائل گرمایشی و … . همچنین کاربران از این دستیارهای مجازی برای دریافت تماسهای تلفنی، پیامهای متنی، مسیریابی هنگام رانندگی و جستجوی اخبار و وضعیت آب و هوا و … نیز استفاده میکنند.
مزایایی دستیار صوتی هوشمند
دستیارهای صوتی مزایایی زیادی را برای افراد و کسب و کارها به همراه داشته اند. در این قسمت مزایای آن ها در کسب و کارها را بررسی می کنیم:
1. بهبود بازاریابیپ
دستیاران صوتی میتوانند سیستمها را شخصی سازی کرده؛ مثلا چت باتها را میتوان با توجه به علایق مشتری، سابقه خرید و مکان فعلی مشتری شخصی سازی کرد که باعث بهود تجربه مشتری خواهد شد.
2. سرویس دهی 24 ساعتهپ
بسیاری از مشتریان توقع دارند که کسب و کار شما در ساعات غیر اداری و به صورت 24 ساعته فعال باشد و به مشتریان خدمت دهد. اگر مشتری در ساعت غیر کاری با مشکلی مواجه میشود و چت بات بتواند مشکل کاربر را بر طرف کنید این کار باعث افزایش رضایت مشتریان میشود.
3. چند زبانه بودن
یکی دیگر از کاربردها و مزایای چت بات فهم جملات به دیگر زبانها است، یک چت بات در صورت برنامه ریزی شدن و ادغام با یک نرم افزار ترجمه میتواند سوال مشتری را به زبان های مختلف درک کند و به آن پاسخ دهد.
نگرانیهایی که در رابطه با دستیارهای هوشمند مجازی وجود دارند
برخی از افرادی که از دستیارهای مجازی استفاده میکنند نسبت به مسائل امنیتی و حریم خصوصی ابراز نگرانی کردهاند. برای مثال دستگاههایی همانند الکسای آمازون و گوگل هوم از آنجا که به مقدار زیادی از دادههای شخصی برای پاسخگویی به کاربران خود احتیاج دارند. همواره درحال شنیدن هستند تاهنگام نیاز کاربر بتوانند کار کنند. فارغ از اینها، دستیارهای هوشمند این دادهها را حفظ و نگهداری میکنند تا از آنها برای آموزش استفاده کنند.
به عنوان مثال دستیار کورتانا برای کارایی بهتر از دادههای موجود بر روی دستگاه کاربر استفاده میکند. مثلا این دستیار شخصی به ایمیلها و سایر راههای ارتباطی کاربران و مخاطبان و موقعیت جغرافیایی و تاریخچه جستجوی اینترنت و سایر دادههای دیگر کاربر دسترسی دارد. همین مسئله باعث میشود تا کاربران نگران به اشتراک گذاشتن دادههای شخصی باشند و در مورد استفاده از این دستیارهای هوشمند نگرانیهایی داشته باشند.
سازندگان دستیارهای هوشمند باید از سیاستهای حفظ حریم خصوصی پیروی کنند. این به آن معنی است که این شرکتها باید نحوه استفاده از این اطلاعات را به کاربران بگویند. در اکثر اوقات هیچ کدام از این کمپانیها اطلاعات کاربران را بدون خواست آنها منتشر نخواهند کرد.
آینده دستیارهای هوشمند
دستیارهای هوشمند به سرعت در حال پیشرفت هستند تا کارآیی و ارزش بیشتری را برای کاربران به ارمغان بیاورند. با پیشرفت فناوریهایی مانند شناسایی گفتار و فهم گفتار طبیعی و همچنین شناخت صدا و… این دستیارها نیز میتوانند کارهای مهمتر و بیشتری را برای کاربرانشان انجام دهند. دستیار هوشمند آینده از فناوریهای پیشرفته محاسباتی برخوردار هستند که به این ترتیب میتوانند درخواستها چند مرحلهای و کارهای پیچیدهتری را برای کاربرش انجام دهند.
بهترین دستیار هوشمند
دستیار صوتی یا دستیار مجازی چیزی فراتر از صدای غالباً زنانه است که به درخواستهای صوتی شما برای پخش یک آهنگ یا بررسی وضعیت هوا پاسخ میدهد: دستیار صوتی میتواند مغز خانه هوشمند شما باشد و نقطه ارتباط شما و همه دستگاههای متصل به آن باشد. امروزه معروفترین دستیارهای هوشمند مجازی شامل الکسای آمازون، سیری اپل، دستیار گوگل، سامسونگ بیکسبی و کورتانا مایکروسافت میباشند.
چگونه بهترین دستیارهای صوتی را انتخاب کردیم؟
برای انتخاب دستیار صوتی هوشمند باید به امکانات و قابلیت ها آن توجه کرد.
1. سازگاری با دستگاه و اپلیکیشن های مختلف
ارزش یک دستیار صوتی به تعداد مواردی است که میتواند آنها را کنترل کند. دستیارهای صوتی که از سازگاری گسترده ای برخوردار هستند، به شما امکان کنترل بی نظیر و متفاوتی میدهند.
- در تلفن همراه: باید به برنامهها دسترسی پیدا کند و کارهای ساده را انجام دهد.
- در خانههای هوشمند: باید قادر به انجام دستورات خانگی باشد، مانند روشن کردن لامپ ها و تلویزیون
2. اتصال به بلندگوی هوشمند
بلندگوی هوشمند (Smart speaker) یک نوع از بلندگو بدون سیم با رابط کاربری صوتی است که با دستیار شخصی هوشمند ترکیب شده است این بلندگوها با گفتن یک یا چند کلمه خاص، فعال و آمده آنجام دستورهای صوتی شما میشود. شرکتهای مختلفی مانند: آمازون، گوگل، اپل و شیائومی و غیره اقدام به تولید اسپیکرهای هوشمند کردهاند.
اکثر مردم وقتی در خانه تنها هستند از دستورات صوتی استفاده میکنند و دستیار صوتی که از طریق بلندگوی هوشمند قابل دسترسی باشد مردم از آن استقبال بیشتری میکنند.
3. هوشمند بودن
دستیار های هوشمند از قابلیت متفاوتی بر خوردار هستند و دنیا به سرعت در حال تکامل فناوری دستیار صوتی است. یکی از وظایف دستیارهای صوتی پاسخگویی به سوالات عمومی و انجام وظایفی مانند ارائه خلاصه اخبار و یادآوری تقویم و پیگیری کارها است.
4. پشتیبانی از خانه هوشمند
دستیار مجاری آمازون و گوگل از بین همه دستیارهای صوتی بیشترین سازگاری با برند های دستگاههای خانه هوشمند دارند. دستیار صوتی آمازون با 7,400 برند و دستیار گوگل با پشتیبانی از 1000 برند مختلف جز پیشروهای صنعت دستیار های صوتی در خانهها هوشمند است.
5. خرید آسان
اکثر دستیارهای صوتی به شما کمک میکنند تا کارهای کلی را انجام دهید، اما اتصال دستیار صوتی به فروشگاههای آنلاین برای خرید، ویرایش، لغو و پیگیری سفارش از قابلیت جذاب دستیارهای صوتی است. دستیار صوتی الکسا به دلیل اینکه برای فروشگاه آمازون است، دستیار مجازی خود را به فروشگاه آمازون متصل کرده است.
طبقه بندی دستیارهای هوشمند
بر اساس نحوه درک و میزان فهم دستیارهای هوشمند میتوان آنها را در سطوح زیر تعریف کرد:
- سطح صفر: در این سطح دستیار هوشمند بر اساس مشابهت یابی بین سوال پرسیده شده و سوالات از قبل آماده شده، یک سوال را که بیشترین شباهت به سوال پرسیده شده دارد را انتخاب میکند و پاسخ آن سوال را در جواب ارائه میدهد.
- سطح یک: در این سطح دستیار هوشمند موضوع گفتگو را شناسایی میکند و اطلاعات بیان شده را بین سوالها و جوابهای متوالی نگهداری میکند و در بیان پاسخ از تمامی این موارد استفاده میکند.
- سطح دو: در این سطح دستیار هوشمند برای رسیدن به هدفی مشخص، با طرف مقابل وارد گفتگو میشود و این گفتگو را تا رسیدن به هدف دنبال میکند. این مدیریت گفتگو هم میتواند بر پایه یک الگوریتم مبتنی بر قاعده باشد و هم بر پایه یک الگوریتم یادگیری ماشین.
- سطح سه: در سطوح قبل یافتن پاسخها و ساختن پاسخها معمولا بر اساس دادههای ذخیره شده به صورت ساختیافته انجام میشود ولی در این سطح پاسخها از درون یک گراف دانش استخراج میشود.
- سطح چهار: در این سطح پاسخها از درون تمامی متنهای غیرساختیافتهای که مشخص شدهاند استخراج میشود.
- سطح پنج: در این سطح گفتگو با دستیار هوشمند کاملا مشابه یک انسان است و شخصی که با دستیار هوشمند گفتگو میکند، متوجه این موضوع نمیشود و دستیار هوشمند میتواند آزمون تورینگ را پاس کند.
فناوری های موجود در ایران
در ایران چتباتها و دستیارهای هوشمند تا سطح دو آماده شدهاند و به صورتهای مختلفی به بازار عرضه شدهاند. در موردهای موجود در ایران، ویژگی برقراری گفتگو، امکان آزمایش ندارد.
در ایران در دو زمینه مهم محصولات مشابه وجود دارند.
- چتباتهای عمومی
شرکتهای متعددی در ایران اقدام به تولید چتباتهای عمومی کرده اند ولی با توجه به عدم استقبال کاربران و همچنین ضعیف بودن این چتباتها، از رشد مناسبی در بازار برخوردار نشدهاند. لذا نهایتا در حال حاضر هیچ چتبات عمومی فارسی که جوابگوی نیازهای کاربران باشد وجود ندارد. لذا بنظر میرسد اکنون کاربران نیازی و یا تمایلی به استفاده از چتباتهای عمومی ندارند. - . چتباتهای سازمانی
با توجه به اینکه در جهان نیز از چتباتهای سازمانی استقبال خوبی شده و شرکتهای بزرگی در حال استفاده از آنها به صورت تجاری هستند، در ایران نیز بنظر میرسد استقبال خوبی خواهد شد. در این راستا شرکتهای کمی هستند که در این زمینه محصول داده اند. یکی از دلایل کم بودن این شرکتها، پیچیدگی تولید این چتباتها و همچنین قابل مقایسه بودن آنها با محصولات خارجی است. عموما مشتریان اینگونه محصولات (که شرکتهای تجاری بزرگ هستند) انتظار کیفیتی در حد محصولات جهانی دارند. لذا این قضیه چالشی برای تولید کنندگان داخلی شده است.
با این حال یکی از معدود شرکتهایی که در ایران تمرکز ویژهای روی تولید چتباتهای سازمانی داشته، شرکت عامر اندیش هوشمند است که محصول باتاوا را روانه بازار نموده است.
دستیار هوشمند سازمانی باتاوا
باتاوا یک دستیار صوتی است که با استفاده از آخرین روشهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در زبان فارسی است و برای کاربردهای مختلف در سازمانها قابل شخصیسازی است. باتاوا به سازمانها کمک میکند تا برای ارتباط ۲۴ ساعته و کم هزینه با مشتریان و یا مراجعهکنندگانشان، دیگر نیازی به پاسخگوهای انسانی نداشته باشند و بتوانند با استفاده از دادههای اطلاعاتی که از قبل آموختهاند پاسخی متناسب به مشتریان ارائه دهند.
مهم تر از همه اینکه باتاوا محصولی بومی است که در داخل کشور، متناسب با نیازهای داخلی تولید شده و توسعه داده شده است. کسب و کارهای داخلی و سازمانهای مختلف در هر زمینهای میتوانند از این دستیار هوشمند متناسب با نیازهایشان در بخش های مختلف استفاده نمایند.
اگر میخواهید از محصول باتاوا استفاده کنید و یا درخواست دموی محصول را دارید به صفحه باتاوا مراجعه کنید.