بازیابی عملکردهای طبیعی بدن توسط هوش‌مصنوعی (َAI) در سومین آزمایشگاه هوش مصنوعی دانشگاه رادبود (Radboud)
ناشنوایانی که دوباره می‌توانند بشنوند، افراد نابینایی که می‌توانند ببینند، افرادی که دارای ناتوانی حرکتی هستند و دوباره می‌توانند حرکت کنند: این‌ها اهداف آزمایشگاه سوم هوش مصنوعی نایمگن (Nijmegen) هستند که به هیچ وجه کوچک نیستند. با استفاده از هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و ایمپلنت، مغز نه تنها می‌تواند کنترل ذهنی بدن را دوباره به دست آورد بلکه می‌تواند همین کار را برای همه‌ی حواس خود انجام دهد.
نگاه کردن، احساس کردن، شنیدن، کنترل کردن حرکات، تمامی این‌ها عملکردهای اساسی در زندگی یک فرد هستند. بازیابی عملکردهای طبیعی بدن توسط هوش‌مصنوعی برای افرادی که هر یک از این حس‌ها را از دست داده‌اند و عملا زندگیشان با محدودیت بسیاری روبه‌رو شده است، می‌تواند همچون یک معجزه‌ای باورنکردنی و امیداوار کننده باشد. به دست آوردن هر یک از این حس‌ها و عملکردها، هدف اصلی آزمایشگاه Dondes ICAI-lab است که در ماه ژوئن 2020 در دانشگاه RadBound در نایمگن هلند افتتاح شد. با انجام این کار، آزمایشگاه از تحولات اخیر در رشته‌های مختلف استفاده می‌کند، که در مجموع چشم‌اندازهای جدیدی را درباره پیشرفت‌های عمده در فناوری عصبی ارائه می‌دهند. راه حل‌های هوش مصنوعی که در اینجا ابداع شده، زمینه‌های جدید و مهمی را برای جامعه تجاری نیز باز می‌کند. از این رو همکاری نزدیک در این پژوهش تحقیقاتی، با دولت و کارآفرینان و پژوهشگران در آزمایشگاه Donders AI For Neurotech صورت پذیرفته است.
بازیابی عملکردهای طبیعی بدن توسط هوش‌مصنوعی در آزمایشگاه ICAI
دانشگاه رادبود (Radbound) از اواخر دهه هشتاد در حال تحقیق روی هوش مصنوعی است. آزمایشگاه‌های ICAI (مرکز نوآوری در زمینه هوش مصنوعی) در نایمگن هلند در حال توسعه تکنیک‌هایی هستند که به طور خاص در جهان پزشکی هدف‌گذاری شده اند. ICAI یک شبکه ملی متمرکز بر توسعه فناوری و استعدادها در زمینه هوش مصنوعی است. دانشگاه رادبود دو آزمایشگاه اول ICAI را در سال 2019 افتتاح کرد. هلند اکنون پانزده آزمایشگاه در شهرهای آمستردام، دلفت، دن بوش، آیندهوون، نایمگن و اوترخت دارد. هر آزمایشگاه ICAI در حوزه یک تخصص خاص فعالیت می‌کند.
مارسل ون گرون (Marcel Van Gerven)، مدیر علمی آزمایشگاه Donders ICAI اعلام نمود که: “بازیابی عملکردهای طبیعی بدن توسط هوش‌مصنوعی راهی است برای کسب بینش و تاثیر آن بر روی ابعاد مختلف زندگی بشر و شناخت دقیق آن.” وی اینگونه ادامه داد که: “در عصر پاندمیک کوید-19، این تحولات همچنان علم را به جلو سوق می‌دهد.” وی در ادامه چنین به سخن‌های خود ادامه داد که: “در این زمینه همکاری‌های بیشتر و بیشتری دانشگاه رادبود در رابطه با ارتباط بین مغز و کامپیوتر ادامه خواهد داشت. افرادی که به اصطلاح سندرم قفل شده دارند و کاملا فلج شده‌اند، هنوز هم می‌توانند با کمک رایانه ارتباط برقرار سازند.”
بازیابی عملکردهای طبیعی بدن توسط هوش‌مصنوعی با ایمپلنت مغزی
ایمپلنت مغزی به عنوان مثال می‌تواند هدستی باشد که فعالیت مغز را اندازه‌گیری می‌کند. برای توسعه این موضوع، باید پژوهش‌های بیشتری در مورد چگونگی کارآیی مغز انجام شود. ون گرون می‌گوید که: “ما عمدتا بر روی استفاده از ایمپلنت‌های مغزی تمرکز می‌کنیم، اما در نایمگن (Nijmegen)، پژوهش‌های زیادی نیز در مورد EEG انجام شده است. این روشی برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی مغز است. این روش، یک روش غیرتهاجمی است که در آن الکترودها معمولا به پوست سر می‌چسبند.”
هوش مصنوعی می‌تواند در ابعاد بسیار گسترده‌تر استفاده شود. برپایه گفته‌های ون گرون:”به راه حل‌هایی برای بازیابی درک بینایی افراد نابینا فکر کنید؛ یا توسعه روش‌هایی که بتوانند عضلات را کنترل کنند، حملات صرع را سرکوب کنند و به افراد فلج در برقراری ارتباط کمک کنند. تمرکز ما بر روی تولید چنین ایمپلنت‌هایی نیست، بلکه بر روی تولید هوش مصنوعی است که قادر به کنترل آن‌ها باشد.”
بازیابی عملکردهای طبیعی بدن توسط هوش‌مصنوعی در همکاری‌های بین‌المللی
برای دستیابی به همه این‌ها، دانشگاه رادبود با موسسات و شرکت‌های ملی و بین‌المللی معتبری مانند انستیتوی علوم اعصاب هلند (NIN)، UMC اوترخت، TU دلفت، دانشگاه فناوری آیندهوون و دانشگاه‌های بلژیک، آلمان و اسپانیا همکاری می‌کند. همچنین آزمایشگاه Donders، با سازمان‌هایی مانند Phosphoenix ، Advanced Bionics ، Oneplanet Research Center و Abbott درحال همکاری و مشارکت است.
در حال حاضر، پژوهش‌ها در مورد ایمپلنت‌هایی انجام می‌شود که مستقیما در مغز افراد نابینا قرار می‌گیرند و به آن‌ها قدرت بینایی، هرچند محدود، می‌دهد. در حال‌حاضر، آزمایشاتی روی بیمارانی انجام شده که آن‌ها را قادر به دیدن دوباره کرده است. این آزمایش‌ها همه هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند، اما اولین علایم و نشانه‌ها بسیار امیدوارکننده است.
نمونه‌هایی از پروژه‌های آزمایشگاه Donders
- راه‌حل‌های یادگیری عمیق که نابینایی را با پروتئین‌های عصبی نسل بعدی برطرف می‌کند.
- ابزارهای تعاملی در محیط‌های شبیه‌سازی‌شده برای بازیابی بینایی با نورو پروتزهای بینایی قشر.
- بهبود روش‌ها‌ی پردازش سیگنال مبتنی بر یادگیری ماشین که در ایمپلنت استفاده می‌شود.
- رمزگشایی و تنظیم عملکردهای ذهنی از طریق دوقلوهای دیجیتال و یادگیری ماشین.
- بازیابی عملکردهای طبیعی بدن توسط هوش‌مصنوعی با رمزگشایی مهارت‌های حرکتی به منظور به ارتباطات و کنترل عضلات.
